lot helikopterem nad tatrami
Tatry zachodnie, lot w kierunku Giewontu (1894 m). Ostatnie złapane promienie słońca tego dnia nad Tatrami zachodnimi od strony Polskiej. Lot z Kiry
#Kollarovci #dance #musicEshop: https://kollarovci.sk/eshop/Web: http://www.kollarovci.sk/Instagram: http://instagram.com/kollarovciFacebook: https://www.fac
⬇ Töltsön le Latający lot helikopterem nocnych stock képeket a legjobb stock fényképészet ügynökségnél elfogadható árak kiváló minőségű, prémium, jogdíjmentes stock fotók, képek és fényképek milliói.
View the Menu of Nad Tatrami Polish Restaurant in 25812 South Governors Hwy, Monee, IL. Share it with friends or find your next meal. !!! New Polish Restaurant in Monee, IL !!! We serve traditional
Zawartość prezentu. Widokowy lot helikopterem nad Śląskiem dla 2-3 osób. Czas trwania: około 15 minut. Certyfikowany nowoczesny śmigłowiec, za sterami profesjonalny pilot. Realizacja odbywa się 4 miejscowym statkiem powietrznym (3 pasażerów + pilot) Voucher prezentowy uprawnia do lotu samodzielnego, we dwoje lub we troje.
Süddeutsche Zeitung Bekanntschaften Er Sucht Sie. Lot Helikopterem - atrakcja rodem z filmu Uwielbiasz filmy akcji i chciałbyś choć przez chwilę poczuć to, co twoi ulubieni bohaterowie? Bruce Willis w "Die Hard" czy Tom Cruise w "Mission Impossible". A może stary, dobry Agent 007, w którymś z jego kinowych wcieleń? Lot helikopterem to jedna z atrakcji, która z pewnością wpisuje się w model filmowego twardziela. Z Wyjątkowym Prezentem Ty także możesz nim zostać! W przeciwieństwie do bohaterów kina nie będziesz musiał w tym celu mierzyć się z zagrożeniem i ratować życia ucieczką. Ani udawać się w heroiczny pościg, by ocalić swoją damę serca. Co nie znaczy, że zabraknie Ci emocji. Poczujesz się jak łowcy mocnych wrażeń i z pewnością będą one większe niż wtedy, gdy oglądasz wydarzenia w domowym zaciszu lub sali kinowej. Siedziałeś już na pokładzie samolotu? Nie raz, nie dwa odbyłeś podróż liniami lotniczymi i czujesz coraz mniejsze podekscytowanie, ilekroć wchodzić na pokład? Jeśli pragniesz nowych doświadczeń, nowej dawki ekscytacji, Lot Widokowy Helikopterem będzie doskonałym wyborem! Niezwykła przygoda, która pozwoli Ci poznać kolejne tajemnice statków powietrznych, a dodatkowo przepiękne widoki sprawią, że Twój lot będzie niezapomniany. Niech ten podniebny lot będzie początkiem nowej pasji oraz cudownym odcięciem się od świata, chwilą spokoju i relaksu dla Ciebie oraz Twoich bliskich. Daj się ponieść marzeniom i niech radość oraz ekscytacja zagoszczą u Ciebie na Helikopterem, a lot wiatrakowcem Choć wyglądają niezwykle podobnie i bardzo łatwo je pomylić, dobrze wiedzieć, że obie maszyny różnią się od siebie. Zacznijmy od helikoptera – to rodzaj wiropłatu, który wytwarza siłę nośną dzięki ruchowi obrotowego wirnika lub wirników, napędzanych przez silnik. Śmigłowiec nie potrzebuje pasa startowego, by wznieść się w górę czy bezpiecznie wylądować. Dlatego często mówi się o helikopterach jako o statkach powietrznych pionowego startu i lądowania. Helikoptery potrafią również wykonać zawis, czyli unosić się, nie wykonując żadnego przemieszczania się. Może również bezproblemowo poruszać się w kierunkach przód – tył oraz prawo – lewo. Biorąc pod uwagę jego unikalne właściwości, helikoptery znalazły szerokie zastosowanie w służbach ratowniczych, wojsku i wszędzie tam, gdzie istnieje konieczność lądowania na niewielkiej powierzchni oraz płynnego lotu na niewielkiej wysokości. Natomiast w wiatrakowcu, w odróżnieniu od śmigłowca, wirnik główny nie jest w czasie lotu napędzany przez silnik, a jedynie przez napływające powietrze, które wywołuje efekt autorotacji. Poza wirnikiem nośnym wiatrakowiec posiada również śmigło. Napędzane silnikiem pcha wiatrakowiec do przodu podobnie, jak ma to miejsce w motolotniach. Wiatrakowiec dodatkowo nie potrafi zawisnąć nieruchomo w powietrzu, nie może też latać ani w bok, ani do tyłu. Lot Widokowy Wiatrakowcem pozwoli Ci zapoznać się z tą maszyną! Ciekawostki o lataniu helikopterem Pierwsze projekty maszyn, które działały na zasadzie śmigłowców, tworzył Leonardo Da Vinci, to pierwszy lot śmigłowca, zaprojektowanego przez francuskiego producenta rowerów, odbył się w 1907 roku, a największym osiągnięciem maszyny był zawis na wysokości 1,5m przez ponad minutę. Jednak za twórcę śmigłowca powszechnie uważa się rosyjskiego konstruktora, pracującego od roku 1919 w Stanach Zjednoczonych, Igora Sikorskiego, który w latach 1939-1941 zaprojektował Vought-Sikorsky 300. Była to pierwsza działająca maszyna z jednym wirnikiem nośnym i śmigłem ogonowym. W 1958 roku w ZSRR zorganizowano Krajowe Mistrzostwa Śmigłowcowe, były to pierwsze śmigłowcowe zawody sportowe. Od 1971 roku organizowane są Śmigłowcowe Mistrzostwa Świata. Pierwsze w Polsce zawody śmigłowcowe odbyły się w 1967 roku w Świdniku, były to I Krajowe Zawody Śmigłowcowe, następne w 1969 II Krajowe Zawody Śmigłowcowe a w roku 1971 roku zawody zmieniły nazwę na I Śmigłowcowe Mistrzostwa lot helikopterem Chętnie latasz samolotem, ale ta atrakcja zdążyła Ci się znudzić? Lot Helikopterem do doskonały sposób na zerwanie z rutyną. Wciąż będziesz przemierzać przestworza, ale tym razem będziesz mógł rozkoszować się widokiem, którego nie przesłonią chmury. Wznieś się w powietrze i zobacz swoje miasto z niecodziennej perspektywy. Z dala od tłoku i zakorkowanych ulic. Obejrzyj charakterystyczne dla niego atrakcje z dystansu w dowolnej porze roku. Sam decydujesz czy wolisz barwy jesieni, wszechobecną biel czy zieleń. A może zmęczył cię miejski krajobraz i wolisz oglądać naturę? Czeka na Ciebie między innymi wybrzeże Bałtyku. Możesz także skorzystać z prezentu z bliską ci osobą. W końcu nie od dziś wiadomo, że najlepsze przygody w życiu to te, których doświadczasz w towarzystwie osób, na których Ci zależy, dlatego Romantyczny Lot Helikopterem dla Dwojgabędzie doskonałym wyborem!
Lot szybowcem Cena od 200 zł 16 lokalizacjiRybnik, Nowy Targ, Toruń - start za wyciągarką, Toruń - start za samolotem, Toruń - lot VIP, Bydgoszcz - lot VIP, Bydgoszcz - start za samolotem, Bydgoszcz - start za wyciągarką, Trójmiasto, Częstochowa - lot zapoznawczy, Ostrów Wielkopolski, Gliwice - start za wyciągarką, Nowy Targ - lot nad Gorce, Nowy Targ - lot nad Kasprowy, Częstochowa 30 minut - lot zapoznawczy, Wrocław - 15 minut PROMOCJANOWOŚĆ Lot motoszybowcem Cena od 399 zł 4 lokalizacjeGliwice - 20 minut, Nowy Targ 20 minut - lot nad Gorce, Nowy Targ 40 minut - lot dookoła PIENIN, Nowy Targ 60 minut - lot nad Zakopane i wzdłuż Tatr PROMOCJANOWOŚĆ Lot widokowy samolotem Cena od 188 zł 41 lokalizacjiPoznań - Cessna 152 - 30 minut, Poznań - Cessna 152 - 60 minut, Bydgoszcz - 20 minut, Rybnik - 10 minut (1-3 os), Toruń (Łysomice) - 20 minut, Toruń (Łysomice) - lot VIP, Bydgoszcz - lot VIP, Łeba 20 minut, Rybnik - 20 minut (1-3os), Rybnik - 30 minut (1-3os), Toruń 20 minut, Kraków - 20 minut, Kraków - 30 minut, Trójmiasto - 10 minut, Trójmiasto - 20 minut, Trójmiasto - 30 minut, Trójmiasto - 60 minut, Jura Krakowsko-Częstochowska - 15 minut, Gliwice - 20 minut, Kraków - 3 osoby (20 minut), Kraków - 3 osoby (30 minut), Kraków - lot nad Zakopane - 3 osoby (90 minut), Poznań - Cessna 172 floatplane - 30 minut, Kielce - lot w Tatry, Szczecin-30 minut, Szczecin-20 minut, Szczecin-60 minut, Zielona Góra-20 minut, Zielona Góra-30 minut, Zielona Góra-60 minut, Olsztyn - 15 minut, Olsztyn - 30 minut, Olsztyn - 60 minut, Poznań - Cessna 172 floatplane - 60 minut, Kielce - 15 minut, Kielce - 20 minut, Kielce - 30 minut, Kielce - 60 minut, Jura Krakowsko-Częstochowska - 60 minut, Jura Krakowsko-Częstochowska - 30 minut, Lot nad Tatrami Lot zapoznawczy samolotem Cena od 300 zł 6 lokalizacjiCzęstochowa 10 minut, Łódź - 20 minut, Łódź - lot Extra VIP - miejsce drugiego pilota - 2 osoby, Częstochowa 20 minut, Częstochowa 30 minut, Częstochowa 60 minut NOWOŚĆ Lot widokowy samolotem dla dwojga Cena od 299 zł 19 lokalizacjiPoznań - 30 minut, Poznań - 60 minut, Zakopane - Cessna 172 - 30 minut, Zakopane - Cessna 172 - 40 minut, Toruń - 10 minut, Toruń - 20 minut, Rybnik - 10 minut, Rybnik - 20 minut, Rybnik - 30 minut, Kraków - 3 osoby (20 minut), Kraków - 3 osoby (30 minut), Kraków - lot nad Zakopane - 3 osoby (90 minut), Trójmiasto - 10 minut, Trójmiasto - 20 minut, Trójmiasto - 30 minut, Jura Krakowsko-Częstochowska - 15 minut, Zakopane - Cessna 172 - 60 minut, Toruń 30 minut, Łeba 30 minut Symulator lotu samolotem Cena od 180 zł 14 lokalizacjiAirbus A320 - Warszawa - 40 minut, Airbus A320 - Warszawa - 60 minut, Airbus A320 - Warszawa - 60 minut + lot widokowy, Diamond DA 40/42 - Warszawa - 40 minut, Diamond DA 40/42 - Warszawa - 60 minut, Diamond DA 40/42 - Warszawa - 40 minut + lot widokowy, Airbus A320 - Dąbrowa Górnicza - 20 minut, Airbus A320 - Dąbrowa Górnicza - 40 minut, Airbus A320 - Dąbrowa Górnicza - 60 minut, Airbus A320 - Dąbrowa Górnicza - 120 minut, Szczecin - 20 minut, Szczecin - 30 minut, Szczecin - 60 minut, Szczecin - 90 minut Lot zapoznawczy helikopterem Cena od 925 zł 13 lokalizacjiWrocław 15 minut, Wrocław 20 minut, Wrocław 30 minut, Wrocław 60 minut, Karpacz 15 minut, Karpacz 20 minut, Karpacz 30 minut, Karpacz 60 minut, Polkowice 15 minut, Polkowice 20 minut, Polkowice 30 minut, Polkowice 60 minut, Lot dla dwojga Bielsko Biała 20 minut Lot helikopterem dla Dwojga Cena od 1 049 zł 5 lokalizacjiBielsko-Biała - 15 minut, Bielsko-Biała - 30 minut, Bielsko-Biała - 60 minut, Zakopane - 15 minut, Zakopane - 30 minut Helikopter do Zadań Specjalnych Cena od 739 zł 3 lokalizacjeKatowice, Sosnowiec, Tychy, Zabrze, Gliwice, Rybnik, Oświęcim, Chrzanów, Bielsko Biała, Kraków, Częstochowa NOWOŚĆ Szkolenie wstępne na pilota samolotu ultralekkiego Skontaktuj się z nami! 8 lokalizacjiŁeba 60 minut, Toruń 120 minut, Szczecin-60 minut, Zielona Góra-60 minut, Zielona Góra-90 minut, Szczecin-90 minut, Łeba 120 minut, Toruń 60 minut NOWOŚĆ Lot widokowy wiatrakowcem Cena od 250 zł 6 lokalizacjiGliwice, Poznań - 15 minut, Poznań - 30 minut, Poznań - 45 minut, Wielkopolskie - szlakiem dworów i pałaców, Poznań - 15 minut - lot ekstremalny Lot samolotem ultralekkim dla dwojga Cena od 599 zł 2 lokalizacjeBydgoszcz, Toruń Lot zapoznawczy samolotem z filmem Skontaktuj się z nami! Zaręczynowy lot helikopterem Cena od 1 500 zł 3 lokalizacjeWrocław 15 minut, Karpacz 15 minut, Polkowice 15 minut PROMOCJA Lot szybowcem dla Dwojga Cena od 649 zł 2 lokalizacjeNowy Targ, Trójmiasto NOWOŚĆ Symulator lotu JetZone24 449 zł Księga Przeżyć w chmurach - Śląsk 799 zł
Działalność lotnicza od początku swojego rozwoju obejmowała obszary charakteryzujące się szczególnie ekstremalnymi warunkami. Jednym z nich jest wykonywanie lotów w terenie górzystym. Jest to obszar wyjątkowy, niezwykle wymagający i niebezpieczny, a jednocześnie dostarczający wielu pozytywnych wrażeń. Tatry są niewielkim masywem górskim o typie alpejskim leżącym na pograniczu Polski i Słowacji. Działalność lotniczą w tym rejonie, nierozerwalnie związaną z trudnym charakterem górskiego terenu, można podzielić na dwa okresy: do zakończenia II wojny światowej oraz okres powojenny. Potęga górskich szczytów, przez wiele lat, skutecznie odstraszała śmiałków chcących zasmakować latania nad Tatrami. Pierwszy udokumentowany lot nad Podhalem i Tatrami nie był związany z działaniami wojennymi, jednak odbyła go wojskowa załoga, na wojskowym sprzęcie. Porucznik Zaruba i por. Leon Parethauer z Fortecznego Oddziału Balonowego przy 2 Pułku Artylerii Fortecznej hr. Beschi, stacjonującym w Twierdzy Kraków, 23 czerwca 1905 wykonali lot z Krakowa, przelatując grań Wysokich Tatr i lądując 4 km od Spiskiej Białej, na polach zwanych Szarpańcem. Balon wolny "Venus" wystartował z Krakowa o godzinie jedenastej, wzniósł się na wysokość 2500 m i pożeglował z północnym wiatrem. Szczęśliwe lądowanie nastąpiło o godzinie Należy również odnotować przelot balonem, który startował z Gubałówki i lądował na Słowacji w miejscowości Spiska Nowa Wieś. W 1934 roku Zakopane zostało odcięte od świata przez wielką powódź, jedyną drogą, którą można było nieść pomoc były droga powietrzna. Niosły ją samoloty startując prawdopodobnie z Nowego Targu lub Krakowa, a lądujące na Lipkach, podłużnym wzniesieniu, znajdującym się na przedpolu ściany Giewontu. Dowoziły one lekarstwa oraz pocztę. Jesienią 1938 w na Polanie Chochołowskiej założono bazę startową pierwszego polskiego balonu stratosferycznego "Gwiazda Polski". Niestety, w momencie wypuszczania gazu po decyzji o odroczeniu startu (na skutek wzmagającego się wiatru) nastąpił niewielki wybuchu który uszkodził powłokę. Próbę miano ponowić, jednak na skutek wybuchu wojny największy z polskich aerostatów nigdy nie wystartował. Z chwilą wybuchu drugiej wojny światowej zaczęły pojawiać się tu samoloty różnych krajów i typów. We wrześniu 1939 r. nad Tatrami misje bojowe przeprowadzały zarówno maszyny z biało-czerwonymi szachownicami na skrzydłach jak i czarnym krzyżem Luftwaffe. 2 września w rejonie Jaworzyny i Zakopanego pojawił się samolot RWD 14b "Czapla" należący do 23 esk. obserwacyjnej Armii "Kraków". Jego załoga wykryła przegrupowanie słowackich i niemieckich oddziałów. W dniach 1-6 września, nieomal codziennie nad graniami Tatr przelatywały także niemieckie samoloty obserwacyjne i bombowe przeprowadzające misje nad Podhalem, bombardując jednostki 10 Brygady Kawalerii Zmotoryzowanej, płk dypl. Stanisława Maczka w rejonie Jordanowa. Po przegranej kampanii i zajęciu Polski przez słowackie, rosyjskie i hitlerowskie wojska, niektórzy niemieccy piloci zapragnęli polatać w pięknej tatrzańskiej scenerii. Niejednokrotnie widywano myśliwce wyskakujące zza górskich grani po uprzednim niskim locie koszącym nad doliną. Ulubionym miejscem takich lotów był rejon Kasprowego Wierchu, pod który podlatywano od strony Doliny Goryczkowej z racji bardzo płynnego przechodzenia w. wym. w szczyt. Latem 1942 r. Podhale odwiedził generalny gubernator Hans Frank. Podobno podczas wizyty w górskim hotelu "Berghaus Krakau" na Kalatówkach dokonano próby zamachu. Z nieznanego, małego samolotu została zrzucona bomba, która trafiła w taras i wybuchła w piwnicy pod nim. Historia jest sensacyjna, bardzo mało znana i godna zwrócenia większej uwagi. Wymaga weryfikacji - tu przytoczona jest na razie jako przykład niezwykłych możliwości badawczych, jakie przed historykami lotnictwa stawiają Tatry. Tu stajemy u progu jednej z najbardziej zagmatwanych i równocześnie najciekawszych, lotniczych historii tatrzańskich, które muszą znaleźć wyjaśnienie. Sprawa jest pasjonująca, gdyż w najgorszym przypadku dopisze ciekawy epizod do losów jednej z "Latających Fortec" USAAF, utraconych nad Polską - w najlepszym... przyczyni się do odnalezienia jeszcze jednego miejsca upadku amerykańskiej maszyny, dotąd nieznanej badaczom! Najpierw oddaję głos Panu Janowi Krupskiemu, cytowanemu już przewodnikowi tatrzańskiemu: "...18 września 1943 odbyło się bombardowanie rafinerii w Trzebini. Nalot przeprowadzony został przez około 80 samolotów typu Lancaster, których trasa przelotu przebiegała nad Tatrami. Jeden z samolotów został poważnie uszkodzony przez niemiecką artylerię plot. przed osiągnięciem celu wyprawy, zgasły dwa silniki, załoga została zmuszona do pozbycia się ładunku bomb. Wybrano Tatry (wybuchy od Granatów do Wołoszyna) jako teren niezamieszkały, zrzut nie wyrządził większych szkód. Samolot po odciążeniu doleciał w rejon Czarnego Dunajca gdzie lądował na brzuchu. Cała załoga przeżyła, wszyscy zostali złapani przez Niemców, samolot został rozebrany". W opowieści tej pojawia się kilka wątków, które postaram się uszczegółowić (z pomocą kol. dr. Krzysztofa Wielgusa z Krakowa). Bombardowanie rafinerii w Trzebini odbyło się nie 18 września lecz 7 sierpnia 1944, w ramach operacji wahadłowej o kryptonimie "Frantic 5". Przeprowadziły ją siły amerykańskiej 8 Armii Powietrznej, bazującej w Wielkiej Brytanii. 6 sierpnia 75 samolotów Boeing B-17 Flying Fortress w eskorcie 64 myśliwców P-51 Mustang wyruszyło z Anglii nad zakłady Focke Wulfa w Rumii koło Gdyni, gdzie zrzuciły 103 tony bomb. Po misji Amerykanie lądowali w bazach udostępnionych przez ZSRR na terenie Ukrainy (Połtawa, Piriatyń, Mirgorod). Następnego dnia 60 "Latających Fortec" pod osłoną 36 Mustangów wystartowało z tych baz, unicestwiło rafinerię w Trzebini i powróciło na Ukrainę. Następnego dnia 73 "Fortece" w eskorcie 63 "Mustangów" przeleciały do baz włoskich, bombardując po drodze Buzau w Rumunii. Z Włoch wystartowali do Anglii 12 sierpnia, niszcząc po drodze lotnisko w Tuluzie. Trasa dolotu nad Trzebinię prawie na pewno (relacje świadków z Krakowa) przebiegała nad Doliną Wisły, a więc nie nad Tatrami. Rzecz w tym, iż tego samego dnia atakowane były również inne rafinerie górnośląskie, zgrupowane w rejonie Kędzierzyna; były one celem bombardowań nie Ósmej lecz Piętnastej Armii Powietrznej, operującej z Włoch. Trasa dolotu nad cel przebiegała wtedy rzeczywiście z południa, choć wyprawy nad Blachownię Śląską przelatywały przeważnie na zachód od Tatr. Tu jednak mógł nastąpić wyjątek. Przyjmując więc, iż zrzut bomb nad Tatrami nastąpił w dniu bombardowania Trzebinii - mógł tego dokonać uszkodzony bombowiec raczej nie 8 AF, lecącej nad Trzebinię, lecz 15 AF, lecącej na cele górnośląskie. Bombowcem tym na pewno nie mógł być brytyjski AVRO Lancaster Królewskich Sił Powietrznych; te bowiem dokonywały jedynie bombardowań nocnych i nie były w stanie dotrzeć do rejonów południowej Polski. Najpewniej była to amerykańska "Latająca Forteca" lub B-24 Liberator. Pojawienie się nazwy brytyjskiego samolotu jest jednak bardzo ciekawym przejawem pewnego zjawiska, charakterystycznego dla relacji świadków starszego pokolenia. Może mieć swe źródło w nazewnictwie stosowanym w materiałach informacyjnych i propagandowych, rozpowszechnianych przez okupanta. Otóż znaczenie nazwy własnej typu "Lancaster" przenoszono na wszelkie bombowce czterosilnikowe! Błąd ten powiela nawet Alfred Konieczny w swej znakomitej, źródłowej monografii. Przyjmując, iż wydarzenie miało miejsce 7 sierpnia, należy teraz zapytać, co się stało z uszkodzonym bombowcem? Autor relacji umiejscawia jego lądowanie w okolicach Czarnego Dunajca. Albo więc nastąpiło tu nałożenie informacji i bombowca trzeba szukać gdzieś indziej, albo też pod Czarnym Dunajcem znalazły się... dwa amerykańskie bombowce (co jednak, jak dotąd, wydaje się nazbyt fantastyczne i na razie nie znajduje potwierdzenia w większości relacjach świadków z tamtych okolic). W Koniówce niedaleko Czarnego Dunajca rozbiła się (nie lądowała na brzuchu!) B-17 z 483 Grupy Bombowej 15 AF dnia 13 września 1944. Wyleciała ona jednak zza Babiej Góry, nie zza Tatr, tocząc ostatni, nierówny bój z dwoma niemieckimi Messerschmittami Bf 109. Część jej załogi uratowali mieszkańcy Orawy zaś lotnicy do stycznia 1944 towarzyszyli polskim partyzantom z I Pułku Strzelców Podhalańskich AK. Pięciu członków załogi zaginęło; istnieją poszlaki że kilku z nich (wszyscy?) zostało zamordowanych w zakopiańskiej katowni gestapo - "Palace". (Obszerny artykuł w niniejszym tomie poświęca tej sprawie kol. Robert Kowalski z Nowego Targu). Cień nadziei, że rzeczywiście na równi pod Tatrami znalazły się dwa czteromotorowce, daje jedyna relacja "z drugiej ręki", którą K. Wielgus usłyszał w roku 1976 w Podwilku, o angielskim (!!!) bombowcu, który usiadł na torfowiskach, zapadł się i do dziś można by znaleźć wiele z jego części. Jednakże nikt ze świadków z Czarnego Dunajca, Podwilka, Pieniążkowic, Piekielnika, Wróblówki, Koniówki i Podczerwonego, którzy doskonale pamiętają ostatnią walkę "Fortecy", skok jej załogi, katastrofę i pożar wraku - nie potwierdziło lądowania innej maszyny. O samolocie, który zrzucił bomby nad Tatrami, po czym jego załoga wyskoczyła nad Podhalem wspominają też inni świadkowie; K. Wielgus otrzymał pośrednie informacje o tym wydarzeniu z ust Z. Dudzika, żołnierza AK z oddziału "Przyjaciela" oraz za pośrednictwem Witolda Moskalika. W informacjach tych pojawił się motyw, że "Latająca Forteca" poleciała dalej na północ, potem długo krążyła i jej załoga wyskoczyła za pasmem Gorców, może nawet w rejonie Myślenic. Wskazywano na lato lub jesień 1944 - jako datę tego wydarzenia. Odkrycie jesienią 2001 przez J. i K. Wielgusów miejsca lądowania B-17 niedaleko Gdowa zdawałoby się potwierdzać tę wersję, lecz nie ma pewności, że była to ta sama maszyna. Garść faktów dorzuca tu jeszcze Michał Mucha (por. artykuł: "Siły Powietrzne Armii Stanów Zjednoczonych nad Wielkopolską podczas drugiej wojny światowej"): 14 marca 1945 nastąpiło niezwykłe wydarzenie: "Latająca Forteca" z 301. Grupy Bombowej 15 AF została opuszczona przez załogę nad Południową Polską (podobno... w rejonie Myślenic), a sterowany autopilotem bombowiec przeleciał sam kilkaset kilometrów i wykonał lądowanie bez podwozia... pod Krotoszynem w Wielkopolsce. Czy samolot ten również przelatywał nad Tatrami? Pod nazwą Aircraft Project kryje się nieformalna grupa badaczy, którzy od lat zbierają informacje o samolotach United States Army Air Force, które podczas ostatniej wojny rozbiły się lub przymusowo lądowały na terenie Polski. Członkowie Projektu pochodzą z różnych stron kraju, lecz łączy ich chęć wyjaśnienia tajemnic sprzed ponad 50 lat. Głównym celem Projektu jest stworzenie pełnej listy takich samolotów. Do tej pory udało się ustalić miejsca upadku lub lądowania ponad stu Latających Fortec, Liberatorów, Mustangów i Lightningów. Tak czy inaczej wiele wskazuje na to, że gdzieś na Podhalu, Orawie lub w Beskidzie Wyspowym spodziewać się możemy jednej maszyny USAAF, trzeciej już po ochotnickim Liberatorze i B-17 z Koniówki. Relacje o jej przelocie i zrzucie bomb nad Tatrami są niepodważalne, lokalizacja lądowania lub katastrofy bardzo jeszcze mglista. W listopadzie 1943 roku doszło do największej katastrofy lotniczej w Tatrach. Po uderzeniu w Zadni Gerlach spadł do Przełęczy Tetmajera rosyjski samolot transportowy typu Li-2 (C-47?) przewożący słowackich partyzantów. Zginęła cała załoga i pasażerowie, łącznie 18 osób. Na symbolicznym cmentarzu Pod Osterwą znajduje się tablica upamiętniająca tą katastrofę. We wsi Gerlachowce na Słowacji stoi pomnik poświęcony temu wydarzeniu. W centrum Zakopanego przy ul. Nowotarskiej w budynku obecnie należącym do podczas wojny znajdowały się zakłady naprawcze silników lotniczych 5. Prawdopodobnie z tymi warsztatami może być związana zagadkowa wizyta niemieckiej maszyny myśliwskiej, którą widziano latem 1944 na terenie ogrodów budynku Stamary (stała na terenie znajdującym się pomiędzy placem i apteką przy ul. Chramcówki). Maszyna była postrzelana, miała pogięte śmigło oraz złożone do transportu skrzydła. Jest bardzo prawdopodobne, iż samolot ten lądował przymusowo w okolicach Zakopanego, w innym przypadku został by przetransportowany do Nowego Targu, skąd koleją odbyłby się transport. Powojenna działalność lotnicza w Tatrach zaczęła się z chwilą wprowadzenia wiropłatów do działań służb ratunkowych. Pierwszą udaną akcję ratunkową w 1963 r. przeprowadził śmigłowcem SM-1 prekursor górskiego latania Tadeusz Augustyniak. W dolinie Pięćiu Stawów Polskich 15 lat później wydarzyła się pierwsza katastrofa śmigłowca – ściśle Mi-2 obniżał się do lądowania po kontuzjowaną narciarkę. Nagle zniknął w chmurze śniegu, która wybuchła jak dym. Wylatujące z niej kawałki śmigła wskazywały na rozgrywający się dramat. Helikopterem turlało po stoku. Niewiarygodne, ale poza dwoma złamanymi żebrami jednego z ratowników nic nikomu się nie stało. Informacje o wypadku władze PRL objęły zapisem cenzury. Maszyna produkowana w Polsce na licencji radzieckiej nie mogła się zepsuć. Do schroniska przyleciała komisja w innym Mi-2, który nie mógł potem zapalić silników, by wystartować. Przyleciał na pomoc trzeci. Rozbity helikopter kazano wywieźć. Dla ułatwienia jego transportu ratownik Mietek Burdyl porąbał go na kawałki siekierą. Latano nie tylko by ratować życie i zdrowie, śmigłowiec wykorzystywano podczas budowy wyciągu w rejonie Dol. Kondratowej. Mi-4 używany był do transportu podpór, podczas tych prac uszkodzeniu uległ wirnik ogonowy, prace remontowe maszyny w górskiej scenerii trwały 2 tygodnie. Ten rodzaj transportu używany był również przy remoncie wyciągu na Hali Gąsienicowej (2001 r. - słowacki Mi-8) oraz przy budowie wyciągu na Polanie Szymoszkowej (2000 r). Z chwila wybudowania lądowiska przy szpitalu zakopiańskim w 1975 r. śmigłowiec na dobre zagościł pod Tatrami. Latem tego samego roku o góry upomniało się wojsko, przeprowadzono szkolne loty górskie na śmigłowcach Mi-2 i Mi-8. Lotnisko operacyjne znajdowało się na terenie Aeroklubu Tatrzańskiego w Nowym Targu, podczas lotów wzdłuż grani Tatr wykonywano dwa lądowania, po jednym w kotlinie i na szczycie. Przez wiele lat wykonano setki udanych lotów ratunkowych, w 1992 r nadeszła era Sokoła - śmigłowca bardzo cenionego przez pilotów i ratowników, niestety 11 sierpnia 1994 roku doszło do tragedii. Podczas powrotu z misji ratunkowej ratunek uszkodzeniu uległ wirnik nośny, śmigłowiec z czterema osobami na pokładzie runął do Dol. Olczyskiej, wszyscy zginęli. Latanie bez pomocy silników jest bardziej przyjazne przyrodzie, przez wiele lat w Tatrach można było zobaczyć śmiałków odbywających loty na lotni, głównie w rejonie Kasprowego, Giewontu, Świnicy oraz Rysów. (galeria) Wiosną 1997 roku kilku zapaleńców postanowiło powtórzyć przedwojenny lot balonem nad Tatrami, tym razem balonem na ogrzane powietrze. 9 kwietnia wystartowali z Toporowej Cyrhli, lot przebiegał bezproblemowo, po minięciu grani Tatr wylądowali na Słowacji we wsi Mengusowce. Podobny lot odbył sie w 2003 roku, tym razem był to lot zespołowy dwuch balonów SP-BIK oraz SP-BVG. (więcej informacji) Lotnictwo to nie tylko latające maszyny to również ludzie. Od 1957 r. na Groniku mieści się Wojskowy Ośrodek Kondycyjny, gdzie każdy członek wojskowego personelu latającego musi raz w roku zaliczyć trening kondycyjny, z chwilą przystąpienia Polski do struktur NATO ośrodek ten zaczęli odwiedzać piloci państw sojuszniczych. Latem 1998 roku ośrodek ten po raz pierwszy odwiedził śmigłowiec Mi-24, niestety był to jego ostatni lot. Podczas lądowania na terenie ośrodka pilot popełnił błąd, maszyna spadła, załoga wraz z pasażerami została ranna. Loty śmigłowcowe odbywały się również po południowej stronie Tatr, tam w roku 1969 roku doszło do największej powojennej katastrofy lotniczej, w rejonie Szczyrbskiego Szczytu podczas lotu z ratownikami górskimi rozbił się Mi-8, grzebiąc 9 osób. Do wypadków dochodziło częściej, w latach 80. w Dol. Staroleśnej na skutek utraty nośności śmigłowiec runął przygniatając ratownika. Podczas kręcenia filmu w 1998 r. w Dol. Kieżmarskiej rozbił się As 355, obyło się bez ofiar. Góry to teren, w którym lotnictwo zajmuje ważną pozycję, jest on bardzo trudny i wymagający, lecz mimo to pozwalający przy zachowaniu odpowiednich środków ostrożności na prowadzenie bardzo skutecznych działań. Tło historyczne tego typu działalności wymaga szerszego zbadania i udokumentowania faktów, które niewątpliwie na to zasługują. autor: Robert Koprowski
Loty widokowe w rejonie Tatr organizowane są standardowo z lądowiska Hotelu Bukovina (ul. Sportowa 22 34-530, Bukowina Tatrzańska). Z uwagi na polskie przepisy wykonywania lotów nad strefami ograniczeń, loty widokowe nie są możliwe nad terenem Tatrzańskiego Parku Narodowego. Dozwolone są natomiast loty na Tatrami nawet w najwyższych partiach gór po stronie słowackiej, tuż obok najwyższego polskiego szczytu Rysy, najwyższego szczytu tatrzańskiego Gerlach a także widowiskowej kolejki linowej na szczyt Tatrzańskiej Łomnicy. Wszystkie te atrakcje można zobaczyć już w 30-sto minutowym locie wykonanym z jest wybór innego miejsca startu i lądowania śmigłowca niż lądowisko w Bukowinie Tatrzańskiej, gdzie oprócz kosztów związanych z dolotem śmigłowca we wskazane miejsce, mogą być naliczane dodatkowe opłaty za korzystanie z lądowiska (np. 100 Euro na lądowisku w Zakopanem). Dolot w uzgodnione indywidualnie miejsce startu/lądowania jest dodatkowo płatny zgodnie z cennikami czasu lotu śmigłowców poniżej. Uzgodniony dolot można także rozliczyć poprzez pomniejszenie czasu wybranego lotu widokowego (minimum 30-sto minutowy) o czas potrzebny na dolot/powrót śmigłowca z/do lądowiska Hotelu Bukovina, wliczając w to czas potrzebny na dwukrotne uruchomienie i wyłączenie śmigłowca (około 10 minut). Przykładowo – zamówiony dolot śmigłowca celem wykonania lotu widokowego bezpośrednio z Zakopanego wiąże się z opłatą minimalną jak za dodatkowe 15 minut lotu (do Zakopanego i z powrotem).Na zdjęciu śmigłowiec R 44 po starcie z Bukowiny Tatrzańskiej w kierunku zachodnim Zamów lotTatry – Bukowina, Zakopane, Białka Tatrzańska – kiedy mogę odbyć lot widokowy?W pierwszej kolejności należy potwierdzić dostępność wybranego terminu wg dostępności śmigłowca i pilota (najlepiej z wyprzedzeniem nie większym niż około tygodniowe). Następnie należy potwierdzić (z organizatorem lub bezpośrednio z pilotem, jeśli zostały już przekazane odpowiednie dane kontaktowe), czy prognozowane warunki pogodowe są odpowiednie (najlepiej z wyprzedzeniem nie większym niż 2-3 dniowe). Pogoda w Tatrach bywa dynamiczna, stąd zmiany terminów lub w skrajnym przypadku odwołanie lotu możliwe są jeszcze w dniu zaplanowanego widokowe w rejonie Tatr organizowane są w trybie ciągłym (możliwość zapisów z dnia na dzień lub w samym dniu lotnym) standardowo w okresach świątecznych, ferii zimowych, w czasie weekendów oraz w wybranych okresach dobrej pogody i wzmożonego ruchu turystycznego, szczególnie w okresie wakacyjnym. Wstępne potwierdzenie ciągłej dostępności śmigłowca w danym okresie na lądowisku w Bukowinie Tatrzańskiej, możliwe jest na bieżąco z wyprzedzeniem około kosztuje lot widokowy w rejonie Tatr?Koszty lotów śmigłowcem Robinson R 44 (do 3 pasażerów na pokładzie) obejmujące wszystkie miejsca pasażerskie są następujące:900 zł – lot po trasie Bukowina – Zakopane – Bukowina lub Bukowina- Białka Tatrzańska – Bukowina (czas trwania około 15 minut*)1800 zł – lot po trasie Bukowina – Zakopane/Tatry Zachodnie – Bukowina lub Bukowina – Tatry Wysokie – Bukowina lub Bukowina – Jezioro Czorsztyńskie – Bukowina (czas trwania około 30 minut*, możliwa jest modyfikacja trasy za zgodą pilota)3600 zł – lot dookoła Tatr (czas trwania niecałe 60 minut*, możliwa jest modyfikacja trasy za zgodą pilota)Loty w najwyższych partiach gór (Tatry Słowackie) śmigłowcem typu Robinson R 44 są możliwe tylko przy sprzyjających warunkach meteorologicznych (przede wszystkim słaby wiatr, ponadto pogoda stabilna, z odpowiednią przejrzystością atmosfery i niewielkim zachmurzeniem). Zamów lotStandardowe trasy lotów widokowych śmigłowcem R 44 – czarna trasa często możliwa jest jedynie z ominięciem najwyższych partii gór od południaKoszty lotów śmigłowcem Eurocopter AS350 (do 5 pasażerów na pokładzie) obejmujące wszystkie miejsca pasażerskie są następujące:1800 zł za standardowy lot po trasie Bukowina – Zakopane – Bukowina lub Bukowina- Białka Tatrzańska – Bukowina (czas trwania około 15 minut*, możliwe są niewielkie modyfikacje trasy za zgodą pilota)3600 zł za standardowy lot po trasie Bukowina – Zakopane/Tatry Zachodnie – Bukowina lub Bukowina – Tatrzańska Łomnica – Bukowina (czas trwania około 30 minut*, możliwa jest dowolna modyfikacja trasy za zgodą pilota)6000 zł za standardowy lot dookoła Tatr (czas trwania około 60 minut*, możliwa jest dowolna modyfikacja trasy, nawet np. Bukowina – Kraków – Bukowina)Śmigłowiec typu AS350 nie jest dostępny na codzień, zorganizowanie przylotu śmigłowca na lądowisko hotelu Bukovina w innym terminie niż planowany przez Helipoland to dodatkowe 6000 typu AS350 jest szybszy od śmigłowca typu R 44, co umożliwia pokonanie większych odległości w wykupionej opcji czasowej, a ponadto dzięki zwiększonej tolerancji na siłę wiatru maszyna ta jest bardziej przystosowana do lotów w najwyższych partiach gór. Zamów lotStandardowe trasy lotów widokowych śmigłowcem AS350 – czarna trasa niekiedy możliwa jest jedynie z ominięciem najwyższych partii gór od południaCo jeszcze jest istotne w organizacji lotów widokowych?Wszystkie wyżej podane ceny lotów widokowych obejmują cały śmigłowiec niezależnie od liczby pasażerów. Wolne miejsca mogą być uzupełnione na lądowisku podczas bieżącej realizacji lotów w trybie ciągłym. Jeśli będziemy mieli zapisanych chętnych na częściowe wypełnienie śmigłowca sami poinformujemy o możliwości odbycia lotu z wykorzystaniem pozostałych wolnych innego typu śmigłowca celem organizacji lotów widokowych, np. śmigłowiec Eurocopter EC 130 na 6 pasażerów wyceniana jest indywidualnie (dolot śmigłowca EC 130 w cenie minimum 6000 zł).Widok na Zakopane ze śmigłowca R 44 lecącego w kierunku wschodnim* Czas lotu: zgodnie z międzynarodowymi standardami jest to czas od momentu, w którym łopaty wirnika zaczynają się obracać, do momentu ostatecznego zatrzymania się śmigłowca po locie i zatrzymania łopat wirnika.** Uwaga: do realizacji lotów w uzgodnionych terminach, oprócz odpowiednich warunków meteorologicznych niezbędna jest odpowiednia dyspozycja pilota dedykowanego na lot oraz odpowiedni stan techniczny śmigłowca, który weryfikowany jest szczegółowo przed każdym dniem lotnym lub dodatkowo przed lotem. Helipoland nie ponosi odpowiedzialności za dochowanie umówionego terminu lotu, szczególnie wskutek nieodpowiednich/niepewnych warunków meteorologicznych, niedyspozycji pilota lub niesprawności śmigłowca.
Chcesz zobaczyć swoje otoczenie z niecodziennej perspektywy? Wybierz lot rekreacyjny z Helipoland. Będziesz mógł podziwiać świat z lotu ptaka, siedząc wygodnie na pokładzie śmigłowca. Zwiedzanie z powietrza naprawdę ujawnia, kim może być mistrz-artysta Matka Natura. Odkryj na nowo urok swoich ulubionych miejsc, o dowolnej porze roku i Helipoland – loty górskie, na zdjęciu wyprawa śmigłowcem R 44 w lot dookoła Tatr Zamów lotVouchery na lot w formie prezentuJuż teraz możesz kupić “bilet na lot widokowy” i podarować go komuś bliskiemu w postaci dedykowanego voucheru. Dzięki niemu obdarowana osoba będzie mogła zrealizować wymarzony lot nad panoramą miasta lub gór. Może to być także romantyczny lot we dwoje – czysta miłość zawieszona na nieboskłonie wyściełanym bielą obłoków 😉 Voucher można zrealizować w ciągu 6 miesięcy, w uzgodnionym terminie lotu (uwaga na temat zasad umawiania lotów znajduje się na dole strony). Cena dedykowanego voucheru jest doliczana do ceny lotu i wynosi 120 lotów widokowych w dowolnie wybranym miejscuDla określenia warunków i oszacowania kosztów lotów widokowych organizowanych z wybranego miejsca potrzebujemy głównie następujących informacji:1. Wskazanie miejsca, w którym miałby się odbyć lot – konieczne jest zapewnienie miejsca startu/lądowania śmigłowca, które pilot oceni na podstawie mapy (najlepiej pinezka google maps) i ewentualnie dodatkowych zdjęć (do lądowania / startu standardowo potrzebne jest miejsce wolne od przeszkód w odległościach minimum 20 x 20 m). Do lądowania śmigłowca potrzebna jest zgoda zarządzającego danym terenem oraz w przypadku miast powyżej 25 tys mieszkańców, zgoda burmistrza lub prezydenta Liczba pasażerów / uczestników – przy organizacji cyklicznych lotów widokowych dla większej liczby osób w jednym miejscu konieczna może być organizacja zabezpieczenia przez profesjonalną obsługę naziemną czy też dostarczenie dodatkowego paliwa. Przy większej liczbie uczestników dla klienta istotny może być sumaryczny czas trwania całej serii lotów – zależne to będzie od konkretnej liczby osób, długości pojedynczego lotu widokowego ale także od liczby śmigłowców (każdy kolejny śmigłowiec skraca o połowę sumaryczny czas lotów lecz stanowi dodatkowy koszt przebazowania śmigłowca do miejsca realizacji lotów).3. Planowana data – w sezonie letnim loty można potwierdzać z dużym wyprzedzeniem czasowym, natomiast w pozostałych okresach planowanie odbywa się na podstawie bieżących prognoz pogodowych, przewidujących pogodę z odpowiednim prawdopodobieństwem najdalej na dwa-trzy dni. W pierwszej kolejności należy zarezerwować dostępność śmigłowca, pilota i obsługi, w drugiej kolejności czekamy na potwierdzenie odpowiednich warunków Dodatkowe atrakcje – czy na pokładzie miałby znaleźć się np. szampan z kieliszkami i bukietem kwiatów. Koszt zorganizowania kwiatów i szampana przez Helipoland to 500 zł. Można też dostarczyć te atrakcje do śmigłowca we własnym organizacji lotów będzie uzależniony w dużej mierze od miejsca ich organizacji (odległości aktualnych miejsc bazowania naszych śmigłowców). Koszty użycia jednego śmigłowca typu R44 zaczynają się od 3000 zł, jest to koszt jednej godziny lotu. Minimalna długość indywidualnie zamówionego lotu widokowego w niestandardowym miejscu lub lotu zaręczynowego (z punktu A do punktu A) to 30 śmigłowcem odbędzie się lot widokowy?W Helipoland możesz sam wybrać śmigłowiec jakim chcesz polecieć. Może to być najbardziej popularny a zarazem niezwykle widokowy Robinson R44, który pomieści oprócz Ciebie i pilota także 2 pasażerów. Może to być także sześcioosobowy Eurocopter AS350 jako najlepszy śmigłowiec do zadań wysokogórskich albo siedmioosobowy Eurocopter EC 130, lub jeden z dwóch pięcioosobowych śmigłowców: Robinson R66 lub Eurocopter EC 120. Jednakże w praktyce najłatwiej dostępny będzie dla Państwa śmigłowiec Robinson R44, który cechuje się najlepszą ekonomiką przy poziomie komfortu i bezpieczeństwa większych maszyn. Stosunkowo łatwiej (szybciej) dostępny niż inne śmigłowce będzie także Eurocopter AS350, stacjonujący w miejscach typowo turystycznych jedynie tymczasowo natomiast pozostałe śmigłowce mogą zostać okazjonalnie zamówione w określone miejsce w uzgodnionym terminie. Stałą bazą naszych śmigłowców jest atrakcyjne turystycznie miasto położone na przedgórzu Beskidów – EC 120Gdzie standardowo realizujemy loty widokowe?Po wybraniu śmigłowca sam zdecydujesz, gdzie polecimy. Szczególnie polecamy loty rekreacyjne w sąsiedztwie Tatr i Pienin (Zakopane, Bukowina Tatrzańska, Białka Tatrzańska, Nowy Targ), z widokami na szczyty zarówno po polskiej, jak i słowackiej stronie. W Polsce jest niewiele miejsc tak widowiskowych, inspirujących i pełnych naturalnego piękna jak Tatry i Podhale. Poza lotami widokowymi w Tatrach latamy najczęściej w innych miejscach na południu Polski takich jak Kraków, Katowice, Bielsko – Biała, Szczyrk, Wisła ale także w innych rejonach kraju, Warszawa, Wrocław, niekiedy nawet Trójmiasto. Na zamówienie klienta śmigłowiec możemy dostarczyć w dowolne miejsce, gdzie koszt przebazowania będzie liczony z aktualnie najbliżej umiejscowionego śmigłowca w cenie za godzinę lotu nieco niższej niż koszt samego lotu z warto wybrać się na lot rekreacyjny?Lot rekreacyjny to coś więcej niż zwykła wycieczka. Poznaj świat z innej perspektywy, spójrz z góry na rzeczy, które dotychczas widziałeś stąpając twardo na ziemi. Dzięki HeliPoland Twój lot widokowy nabierze całkiem innego wymiaru. Zobaczy znane miejsca, będziesz mógł zachwycić się pięknem terenu z widoku ptaka. Loty pasażerskie śmigłowcem kojarzone głównie z ratownictwem lub lotami prywatnymi VIP są teraz dostępne w formie grupowych niedługich powietrznych wycieczek dla każdego. Zamów lotKogo mogę zabrać na lot widokowy?W zależności od śmigłowca na lot widokowy możesz zabrać od 2 do 7 osób. Pokaż swojej rodzinie, jak piękny jest obszar w którym na co dzień żyją. To może być naprawdę wyjątkowo przygoda dla Twoich dzieci, które cały rok będą wspominać rekreacyjny lot helikopterem. Ogromną korzyścią lotów widokowych są małe grupy. Lekkie śmigłowce mogą zabierać w powietrze tylko niewielką liczbę osób, biorąc pod uwagę ograniczenia masy. Małe grupy tworzą intymne i spersonalizowane doświadczenie, idealne dla rodzin, grup przyjaciół lub lot widokowy helikopterem o zachodzie słońcaPragniesz zabrać swoją partnerkę na wyjątkową randkę, której nie zapomni do końca życia? Umów się na wieczorny lot śmigłowcem podczas zachodu słońca. Wieczorna pora umożliwia poznać urok miejsc zarówno przy świetle słońca, jak i obserwować ziemię oświetloną lampami i oświetleniem ulicznym. Nie zapominamy także o zachodzie słońca, który z podkładu helikoptera gwarantuje dodatkowe się z nami, by zamówić swój lot widokowy lub realizacji lotów w uzgodnionych terminach, oprócz odpowiednich warunków meteorologicznych niezbędna jest odpowiednia dyspozycja pilota dedykowanego na lot oraz odpowiedni stan techniczny śmigłowca, który weryfikowany jest szczegółowo przed każdym dniem lotnym, a także dodatkowo przed każdym lotem. Firma Helipoland nie ponosi odpowiedzialności za zachowanie umówionego terminu lotu, w szczególności z wyżej wymienionych przyczyn, tj. nieodpowiednich lub niepewnych warunków meteorologicznych, niedyspozycji pilota lub niesprawności śmigłowca.
lot helikopterem nad tatrami